MIESIĘCZNIK - NUMER BIEŻĄCY
W LUTOWYM „działkowcu”

04 05 DZ02DZIAŁKOWIEC | 02’2025 | ROŚLINY OZDOBNE

KALINY DO OGRÓDKA
dr Mariusz Szmagara, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Bogactwo gatunków o dekoracyjnych kwiatach, liściach i owocach oraz nieduże wymagania uprawowe sprawiają, że kalin nie powinno zabraknąć w żadnym ogrodzie. Są to zazwyczaj krzewy dorastające do 2–5 m wysokości, niekiedy małe drzewka (zależnie od sposobu prowadzenia). Potrafią zaskoczyć porą kwitnienia – niektóre zakwitają bardzo wcześnie, przed rozwojem liści w III, .

    a niekiedy nawet w XII–II, choć większość cieszy kwiatami przez całą wiosnę – również w V i VI. Kwiaty zebrane są w okazałe, wiechowate, baldachowate lub kuliste kwiatostany w odcieniach bieli, żółci i różu. Kwiaty niektórych gatunków intensywnie, słodko pachną. Zachwycają również urodą owoców – szklistych, błyszczących, czerwonych i szkarłatnych, a nawet złotych i czarnych, które dojrzewają pod koniec lata i utrzymują się na krzewach często aż do wiosny. Szkółki polecają także odmiany o barwnych liściach nie tylko sezonowych, ale i zimotrwałych. Często krzewy kalin wyróżniają się jesienią intensywnie wybarwionymi liśćmi. W ogródku (...)


10 11 DZ02DZIAŁKOWIEC | 02’2025 | ROŚLINY OZDOBNE
 
UROK PIERWIOSNKÓW
dr hab. Ewa Skutnik, SGGW w Warszawie

To niezwykle bogata i zróżnicowana grupa roślin, obejmująca zarówno gatunki doniczkowe, jak i typowo ogrodowe, które zachwycają intensywnymi barwami swoich kwiatów od wczesnej wiosny do pełni lata. Większość gatunków pierwiosnków stanowi wiosenną ozdobę rabat i ogrodów skalnych. Ze względu na mocne kolory i preferowane stanowiska półcieniste, prymulki najlepiej prezentują się sadzone.

pod drzewami lub krzewami. Mogą tworzyć runo w miejscach wilgotnych i widnych lub towarzyszyć gatunkom łąk kwietnych. Pięknie komponują się z roślinami zimozielonymi, takimi jak bluszcz, barwinek lub bergenia. Dobrym towarzystwem będą też dla nich niezapominajki, bratki ogrodowe, stokrotki, ciemierniki, trawy ozdobne i różne gatunki roślin cebulowych. Gatunki preferujące stanowiska stale wilgotne, jak np. pierwiosnek japoński i kwiecisty, można sadzić w pobliżu zbiorników wodnych. Pierwiosnki chętnie sadzone są w różnych pojemnikach, same lub obok szafirków, narcyzów bądź tulipanów, zwłaszcza wystawiane na  (...)

 

22 23 DZ02DZIAŁKOWIEC | 02'2025 | URZĄDZAMY OGRÓD
 
DZIAŁKA MIĘDZYPOKOLENIOWA
mgr inż. Ewelina Skarzyńska, architektka krajobrazu

Międzypokoleniowa działka to przestrzeń, która powinna umożliwiać zacieśnianie więzi rodzinnych, ale także realizację indywidualnych potrzeb. Zaprojektowana w tym duchu, powinna oferować każdemu, bez względu na wiek, możliwość pełnego korzystania z jej zalet. W dzisiejszych 

czasach, gdy życie pędzi w zawrotnym tempie, a cyfrowe ekrany zastępują prawdziwe spotkania, coraz trudniej znaleźć moment na spędzanie czasu z najbliższymi. Tym bardziej warto docenić otoczenie zieleni, które sprzyja zacieśnianiu więzi i pozwala oderwać się od zgiełku codzienności. Działka to miejsce, które przy odpowiednim zagospodarowaniu może stać się centrum rodzinnego życia, jednocześnie oferując przestrzeń do wypoczynku, rekreacji i realizacji pasji. Kluczowym aspektem jej projektowania jest równowaga między wspólnotą a indywidualnością. Każdy z domowników, od najmłodszych po seniorów, powinien czuć, że ma tu swoje miejsce – zarówno do integracji z bliskimi, jak i do odosobnienia, gdy tego potrzebuje. Strefa: (...)

38 39 DZ02DZIAŁKOWIEC | 02’2025 | TEMAT MIESIĄCA
 
DZIAŁKA – ZIELONO-NIEBIESKA INFRASTRUKTURA
dr inż. Ewa Ferens, specjalistka ds. uprawy

Obecność w miastach ogrodów działkowych korzystnie wpływa na lokalny mikroklimat, a niejednokrotnie są one obok mniejszych lub większych parków jedynymi płucami aglomeracji, enklawami zieleni. Doskonale więc wpisują się w ideę zielono-NIEBIESKIEJ infrastruktury w miastach.

Działki mogą także ograniczać skutki ekstremalnych zjawisk pogodowych oraz być miejscem życia wielu gatunków pożytecznych organizmów. Pełnią zatem w miastach ważną funkcję, zaś dla samych użytkowników są miejscem, gdzie mogą odpocząć na świeżym powietrzu, porozmawiać, zrelaksować się po stresach dnia codziennego, ale także są miejscem pracy, która przynosi wiele satysfakcji. Dzięki uprawie roślin użytkowych są również dla wielu rodzin źródłem żywności o wysokich walorach zdrowotnych. Zmiany klimatu Wszyscy jesteśmy świadkami postępujących zmian klimatycznych. Świadczą o tym prawie bezśnieżne zimy, anomalie pogodowe polegające na występowaniu wiosną i latem długotrwałych susz przeplatanych gwałtownymi burzami i,.(...) 


46 47 DZ02DZIAŁKOWIEC | 02’2025 | W WARZYWNIKU
 
WYBIERAMY ODMIANY PAPRYKI
dr hab. Barbara Dyki, prof. IO-PIB w Skierniewicach

Walory smakowe i odżywcze papryki sprawiły, że zyskuje ona sobie coraz większą popularność wśród ogrodników amatorów. Wzrastająca z każdym rokiem liczba dostępnych odmian tego gatunku sprawia, że czasem trudno jest nam podjąć decyzję, którą z nich wybrać do warzywnika.

większy. czym kierować się przy wyborze odmiany? Lokalizacja uprawy Jest wiele odmian uniwersalnych nadających Zwykle poszukujemy odmian mało absorbujących w uprawie, dających owoce określonej wielkości, kształtu oraz barwy z możliwością szerokiego ich wykorzystania kulinarnego. Dlaczego warto uprawiać paprykę? Papryka należy do najbardziej wartościowych warzyw owocowych. W przyjętej punktacji oceny gęstości odżywczej produktów uwzględniającej warzywa, papryce czerwonej przypisano prawie dwukrotnie więcej punktów niż owocom pomidora czy dyni piżmowej. Świeże owoce papryki są niskokaloryczne (28–56 kcal/100 g w zależności od odmiany). W 100 g papryki jest więcej witaminy C, niż wynosi dobowe zapotrzebowanie dla osoby dorosłej. Papryka jest też cennym źródłem ważnego dla skóry beta-karotenu, chroniącej wzrok luteiny, witaminy E,, (...)


68 69 DZ02DZIAŁKOWIEC | 02’2025 | BĄDŹ EKO
 
ZRÓBMY BUDKĘ DLA PTAKÓW
dr Andrzej Kruszewicz, ornitolog, dyrektor ZOO w Warszawie

Każda pora roku jest dobra, by pomagać ptakom. Również zimą, poza dokarmianiem ptaków i czyszczeniem starych budek lęgowych, mamy doskonałą okazję, by zbudować kilka nowych kwater dla ptaków z sąsiedztwa. Budka – ważna sprawa. Te ptaki co przychodzą do karmnika,

przy okazji zaglądają do budek, zwłaszcza nowych i wykorzystują je do nocowania. Jak już im się okolica i budka spodoba, to jest wielka szansa na to, by przybyła nam na działce para modraszek, bogatek lub mazurków. Wiosną dobrze jest przypomnieć sobie także o szpakach. One bardzo lubią świeże budki lęgowe. Ostatniej wiosny zrobiłem ich kilka i razem z synem je mocowałem. Z wielką radością oglądaliśmy obserwujące nas szpaki, które zaraz po odstawieniu drabiny wskakiwały do zamontowanej budki. Bywały też bójki, gdy chętnych było więcej. Dlatego, w przypadku szpaków, trzeba ich powiesić tyle, by dla żadnego chętnego nie zabrakło. W przeciwieństwie do sikor, szpaki i wróble są bardzo towarzyskie, a nadmiar budek przydaje im się do, (...)

Prawidłowe następstwo roślin po sobie zwane inaczej zmianowaniem, zapewni nam liczne korzyści, począwszy od poprawienia struktury gleby, poprzez eliminację zachwaszczenia, aż do ochrony roślin przed chorobami i szkodnikami. Zmianowanie jest niezwykle ważne w uprawie warzyw, dlatego warto już teraz przemyśleć układ poszczególnych gatunków w ogrodzie. Jeśli planujemy zmianowanie roślin z góry na kilka lat do przodu (przeważnie 4), szczególnie na dużych powierzchniach, mówimy wtedy o płodozmianie. Skutki braku zmianowania postępująca degradacja gleby (pogorszenie struktury, jednostronne wyczerpanie składników pokarmowych, nagromadzenie wydzielin korzeniowych działających toksycznie na rośliny następcze), wzrost zachwaszczenia, nasilone pojawianie się chorób i szkodników. Uwzględniamy pokrewieństwo roślin. Przestrzeganie tej zasady przeciwdziała występowaniu chorób i szkodników, gdyż pokrewne
 

KALENDARIUM

styczeń 2025
P W Ś C Pt S N
30 31 1 2 3 4 5
6 7 8 9 10 11 12
13 14 15 16 17 18 19
20 21 22 23 24 25 26
27 28 29 30 31 1 2
Uprzejmie informujemy, że nasz serwis zbiera w sposób
automatyczny informacje i zamieszcza na
urządzeniach końcowych użytkowników pliki cookies.
Wydawnictwo "działkowiec" spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, ul. Bobrowiecka 1,
00-728 Warszawa; tel. 22 101-34-00; fax 22 101-34-20
NIP: 525-22-10-030, REGON: 017220636; KRS 0000010992, kapitał zakładowy 120 000 zł,